Program Profilaktyczny

PROGRAM PROFILAKTYKI

 

 

MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA

NR 52

w KATOWICACH

 

 

 

 

 

 

 

Spis treści

Wstęp

1. Założenia programu

2. Warunki realizacji programu

3. Główne cele programu

4. Cele szczegółowe programu

5. Metody pracy

6. Formy pracy

7. Ewaluacja programu

8. Szczegółowa realizacja programu

• Bezpieczeństwo podczas zabaw

• Bezpieczeństwo na drodze

• Zagrożenia ze strony dorosłych

• Zagrożenia wynikające z nieznanych środowisk przyrodniczych

• Groźne przedmioty i urządzenia

• Dziecko w świecie wirtualnym

• „Pięć minut gimnastyki buzi i języka”- profilaktyka logopedyczna

• Profilaktyka dysleksji rozwojowej

9. Efekty wdrażania programu

 

 

 

Wstęp

Zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa dzieciom stanowi podstawowe zadanie, przed którym stoją nauczyciele i rodzice. W każdym działaniu podejmowanym w przedszkolu czy w domu, staramy się wyeliminować wszelkie zagrożenia i niebezpieczeństwa. Przedszkole troszczy się nie tylko o wychowanie dzieci, ale prowadzi również działania profilaktyczne, gdyż wychowanie i profilaktyka to procesy współistniejące i uzupełniające się nawzajem.
Profilaktyka to ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju 
i zachowaniu się ludzi. W pewnym znaczeniu, każde pożądane oddziaływanie pedagogiczne jest jednocześnie działaniem profilaktycznym, wytwarzając, bowiem jakieś wartościowe cechy, jednocześnie zapobiegamy powstawaniu lub utrwalaniu cech niepożądanych.
Wraz z rozwojem dziecka i jego samodzielności musimy coraz bardziej liczyć się
z koniecznością wyposażania go w umiejętność przewidywania zagrożeń, unikania ich, a jeśli już zaistnieją – w zdolność do radzenia sobie z trudną sytuacją. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu postaw odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań o charakterze profilaktycznym umożliwi wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi funkcjonowanie w przyszłości.
„Program profilaktyki” jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i opiera się na treściach zawartych w następujących obszarach:
1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.

Dziecko:

• obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują…;

• przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;

• w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;

• umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.

2. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

Dziecko:

• wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić;

• orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu;

• zna zagrożenie płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich;

• wie, że nie można samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości).

• próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.

3. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. Dziecko:

• podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, np. nie stoi pod drzewem w czasie burzy,…
   

Podstawa prawna:

1.Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572 z późn. zm.)
2.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego (Dz.U. z 18 czerwca 2014r., poz.803).

1. Założenia programu

Podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji „Programu profilaktyki” jest znajomość psychofizycznej sylwetki dziecka w wieku przedszkolnym oraz świadomość znaczenia systematycznych oddziaływań w procesie kształtowania się właściwych i trwałych postaw.
Dziecko w wieku przedszkolnym charakteryzuje słaba spostrzegawczość, rozproszona i mimowolna uwaga, niski poziom myślenia przyczynowo-skutkowego, słaba orientacja przestrzenno-czasowa, skłonność do ryzykownych, nieprzemyślanych, żywiołowych decyzji. Mała sprawność w wyobrażaniu sobie możliwych skutków podejmowanych działań
w połączeniu z niewielkim doświadczeniem życiowym i wąskim zasobem wypróbowanych technik radzenia sobie z różnego rodzaju problemami, stawia dzieci w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia znacznie częściej niż osoby dorosłe. Wszystkie te cechy wskazują na kierunek oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych, na konieczność wyrobienia u dzieci określonych umiejętności, sprawności i nawyków niezbędnych w przygotowaniu do dalszego życia. Zadaniem przedszkola jest ukształtowanie takich postaw, aby dzieci wiedziały, jak unikać, zapobiegać i możliwie sprawnie pokonywać niebezpieczeństwa. Program profilaktyczny jest dostosowany do potrzeb rozwojowych wychowanków.
 

2. Warunki realizacji programu

Program jest realizowany przez cały rok szkolny we wszystkich grupach wiekowych. Realizatorami programu są wszyscy pracownicy przedszkola, a w szczególności nauczyciele
i dyrektor placówki. Zakłada się również współpracę z rodzicami, osobami i instytucjami zajmującymi się profilaktyką i wychowaniem.

Przedszkole posiada bogatą bazę dydaktyczną, dlatego dla właściwej realizacji programu wykorzystywane będą różnorodne środki dydaktyczne wspomagające proces rozwoju dziecka ( plansze, ilustracje, historyjki obrazkowe, czasopisma, książki, płytoteka, itp.). Planuje się także zorganizowanie wycieczek i wyjść poza teren przedszkola.

 

3. Cele główne programu

• Wdrażanie dzieci do nabywania sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczących dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo.

• Kształtowanie u dzieci umiejętności właściwego reagowania w sytuacjach zagrożenia.

 

4. Cele szczegółowe programu

• Rozwijanie aktywności ruchowej z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa.

• Przestrzeganie zasad bezpiecznego poruszania się w grupie, w trakcie wycieczek i spacerów.

• Poznanie zagrożeń wypływających ze świata ludzi, przyrody.

• Świadome unikanie niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń.

• Wskazanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach życiowych.

• Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów z rówieśnikami.

• Poznanie i rozumienie zagrożeń dla zdrowia wynikającymi z nadmiernego wystawiania się na działanie pola elektromagnetycznego emitowanego przez ekrany TV i komputerowe.

• Uświadomienie dzieciom zagrożeń związanych z dostępem do Internetu.

• Wdrażanie do przestrzegania zakazów i nakazów warunkujących bezpieczeństwo dziecka w różnych sytuacjach.

• Rozwinięcie postaw odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych.

 

 

5. Metody pracy:

• Metody podające: pogadanka, opowiadanie, opis, objaśnienie (wyjaśnienie), historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki,

• Metody problemowe: klasyczna metoda problemowa, aktywizujące (gry dydaktyczne, inscenizacje, metoda sytuacyjna),

• Metody praktyczne: pokaz, ćwiczenia.

 

6. Formy pracy:

• praca indywidualna, grupowa i zespołowa,

• zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy,

• czynności samoobsługowe dzieci oraz praca użyteczna,

• spacery i wycieczki,

• udział w imprezach i uroczystościach organizowanych w przedszkolu i poza nim,

• udział w konkursach.

 

7. Ewaluacja programu

Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozszerzone w zależności od zainteresowań dzieci, inwencji nauczycieli oraz warunków i środków dydaktycznych, jakimi dysponuje przedszkole. Treści z zakresu programu profilaktyki nie będą stanowić odrębnego bloku tematycznego do realizacji. Okazją do ich wprowadzania będą zajęcia i zabawy poświęcone różnorodnej tematyce i kształtujące wszechstronne umiejętności dziecka.

Ocenę efektów realizacji „Programu profilaktycznego”, obok bieżącego dokonuję się na końcowej radzie pedagogicznej. Podstawę do formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły:

• wnioski z obserwacji zachowań dzieci,

• rozmowy z rodzicami,

• rozmowy z nauczycielami,

• analiza dokumentów – dziennik, plany miesięczne, wytwory dzieci, osiągnięcia na

konkursach.

 

8. Szczegółowa realizacja programu

 

 BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS ZABAW

Rozwijanie umiejętności zapewniających bezpieczeństwo podczas zabaw

DZIECKO:

• Zna zasady bezpiecznej wspólnej zabawy

• Rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, sypanie piaskiem mogą zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych,

• Potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami ich użytkowania,

• Rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem jest przeciwdziałanie ewentualnym zagrożeniom,

• Rozumie konieczność ograniczania niekontrolowanej aktywności ruchowej w sali ze względu na bezpieczeństwo innych,

• Rozumie zasadność mówienia umiarkowanym głosem,

• Rozumie konieczność organizowania zabaw w miejscach do tego przeznaczonych,

• Rozumie zagrożenia wynikające z zabaw np. stłuczonym szkłem, odpadami itp.,

• Sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych,

• Wie, że należy informować dorosłych o uszkodzonych zabawkach lub sprzęcie

• Rozumie, że należy zgłaszać osobie dorosłej wszelkie dolegliwości, skaleczenia, czy złe samopoczucie

• Wie, że podczas schodzenia i wchodzenia po schodach należy trzymać się poręczy

 

BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE

Rozwijanie umiejętności zapewniających bezpieczeństwo w ruchu drogowym

 

DZIECKO:

• Potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej,

• Rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych

• Zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie, zakazywanie, informowanie),

• Wie, do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach (policjant),

• Umie bezpiecznie i kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, ustępuje miejsca osobom starszym i niepełnosprawnym, rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach,

• Zna numery alarmowe

• Umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności

• Wie, jakie niebezpieczeństwa mogą go spotkać jako uczestnika ruchu drogowego
  w najbliższym otoczeniu, jak ich unikać lub pokonywać

• Wie, jakie są zasady bezpiecznego podróżowania jako pasażer ( fotelik, pasy)

ZAGROŻENIA ZE STRONY DOROSŁYCH

Kształtowanie prawidłowych postaw sprzyjających unikaniu różnego typu zagrożeń ze strony osób dorosłych 

DZIECKO:

• Wie, że gdy znajdzie się w trudnej sytuacji i gdy zaczyna się bać, należy zwrócić się do policjanta, sąsiadki , osoby którą zna

• Wie, jak ma się zachować, gdy zgubi się w tłumie, sklepie

• Rozumie, że człowiek, który ma złe intencje może mieć przyjemną powierzchowność, może być miły

• Zna sposoby, dzięki którym może uniknąć niebezpieczeństwa ( nie otwierać drzwi, nie ufać nieznajomym, nie opowiadać nieznajomym o swoim domu, nie wsiadać z nieznajomymi do samochodu)

ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z NIEZNANYCH ŚRODOWISK PRZYRODNICZYCH

Rozwijanie umiejętności pozwalających na ocenę sytuacji zagrożenia

DZIECKO:

• Wie jak zachowuje się chore zwierzę

• Wie, jak wygląda tabliczka informująca, że teren jest strzeżony przez psa

• Wie, jak zachować się w sytuacji, kiedy w jego stronę biegnie pies, by uniknąć ugryzienia

• Wie, które rośliny są niebezpieczne dla zdrowia i życia

• Nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów, wycieczek,

• Wie, co się dzieje, kiedy człowiek zje coś trującego i jak ważna jest wtedy szybka pomoc medyczna 

GROŹNE PRZEDMIOTY I URZĄDZENIA

Poznawanie zasad bezpiecznego posługiwania się różnymi przyborami

DZIECKO:

• Wie, jakie są zasady bezpiecznego posługiwania się różnymi przyborami biurowymi ( nożyczki, zszywacz, dziurkacz)

• Rozumie jak ważne dla bezpieczeństwa jest poprawne obsługiwanie urządzeń elektrycznych ( telewizor, radio, odkurzacz)

• Wie, jak właściwe zachować się w sytuacji zagrożenia np. pożaru

• Zna numery telefonów alarmowych (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe)

DZIECKO W ŚWIECIE WIRTUALNYM

• Poznawanie zasad bezpiecznego korzystania z komputera.

DZIECKO:

• Zna zagrożenia związane z korzystaniem z dostępu do sieci (np. wirtualny przyjaciel – oszust)

• Korzysta z Internetu tylko za zgodą rodziców/osób dorosłych

• Nie traktuje komputera, jako towarzysza zabaw

• Zdaje sobie sprawę, że świat wirtualny, to świat iluzji

• Nie przejawia zachowań agresywnych, przemocy

„PIĘĆ MINUT GIMNASTYKI BUZI I JĘZYKA” – PROFILAKTYKA LOGOPEDYCZNA

• Prawidłowo wykonuje proponowane przez nauczyciela ćwiczenia

• Przestrzega zasad higieny głosu

• Poprawnie i swobodnie posługuje się mową

• Potrafi nawiązywać słowne kontakty interpersonalne

• DZIECKO:

PROFILAKTYKA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ

DZIECKO:

• Aktywnie uczestniczy w zajęciach

RODZICE:

• Otrzymają diagnozę z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej dotyczącą ryzyka dysleksji rozwojowej

• Potrafią ocenić zagrożenie ryzykiem dysleksji u swojego dziecka.

• Znają sposoby wspomagania rozwoju funkcji poznawczych u swojego dziecka

• Aktywnie i regularnie stymulują rozwój zaburzonych funkcji u dziecka.

8. Efekty wdrażania programu

 

• Wspólne podejmowanie z rodzicami dzieci decyzji dotyczących niektórych aspektów życia przedszkolnego.

• Modyfikowanie niepożądanych lub nieodpowiednich zachowań dzieci.

• Umiejętne rozwiązywanie przez dzieci problemów i konfliktów.

• Zbudowanie klimatu zaufania między nauczycielem - rodzicem - dzieckiem mającym problemy.